Een heet hangijzer: helpt het nou om je papegaai te straffen of niet? Zoveel mensen, zoveel meningen. Wij gaan daar ook nog een steentje aan bijdragen. Voors en tegens, om over na te denken. Straffen …. of juist niet?

 

Nee, want het is een papegaai vooral te doen om aandacht. Als dat positieve aandacht is? Prima, dat heeft-ie het liefst natuurlijk. Als het negatieve aandacht is? Ook goed, want dat is beter dan geen aandacht. Dus wanneer je begint te mopperen als je gaai krijst, als je terugkomt om hem op zijn kop te geven als hij gaat klieren wanneer je de kamer uitloopt, als je vloekt wanneer hij je bijt, heeft-ie zijn zin. Immers, hij heeft je aandacht getrokken en … gekregen. Ook het tegenwoordig door sommige mensen veel gebruikte middel om de papegaai weg te zetten, soms zelfs in de wc of een andere donkere ruimte, of een deken over de kooi te hangen, werkt natuurlijk niet. Immers, ook dan krijgt hij aandacht van je! ’t Is hooguit voor jezelf even lekker rustig. Mág hoor, want soms heb je vooral zelf even een afkoelperiode nodig, da’s heel legitiem. Maar realiseer je dan wel heel goed dat je hiermee niet de gaai aan het opvoeden bent, dat heeft met opvoeding niet zoveel te maken.

 

Ja, want net als kleine kinderen kunnen ze heus wel leren dat iets niet mag. Ze zijn er slim genoeg voor. En weten ook wel het verschil tussen prijzen en mopperen. En ze moeten toch ook goed weten wie “de baas” is?!

 

Standaard oplossing
Hierboven de standaard antwoorden op die prangende vraag of het zinvol is om een papegaai te straffen. In geen van beide geloof ik! Mijn ervaring is, elke keer weer, dat het “juiste” antwoord volledig afhankelijk is van jóuw vogel en van jóu. Er is geen standaard papegaai, er is geen standaard papegaaieneigenaar en dus … is er geen standaardantwoord!

 

Als mijn felle dwergara’tje Okkie mij dolenthousiast te hard “kust” – wat me bijna een lippiercing oplevert -, dan snapt ze donders goed als ik boos op haar word. Ik zet haar overigens niet weg, hoor, en al zéker niet op de wc. Ik heb nog nooit een vogel in het donker gezet en wil dat vooral ook volhouden. Maar ik mopper wel op haar en laat haar duidelijk merken niet vrolijk te worden van haar gehak. En réken maar dat ze me snapt en het volgende kusje zoetjeszacht geeft! Bij haar helpt het dus om te mopperen over iets “stouts”.

 

Bij Sientje bijvoorbeeld moet ik dat écht niet doen. Het oude grijze wijffie zou zich naar schrikken en niet weten wat haar overkomt. Dus daar doe ik het nooit bij. Als zij iets “stouts” doet, negeer ik dat gedrag en dan draait ze heel snel bij. Zij is hét voorbeeld waarbij het heel goed werkt om gewenst gedrag te belonen en ongewenst gedrag te negeren. Maar dat is geen standaardreactie van mij. Nee, dat is mijn reaktie op die ene heel speciale en individuele Sientje.

 

Dus ik geloof niet in het enige echte ware juiste correcte kloppende antwoord. Er zijn vele wegen die naar Rome en een brave gaai leiden. Ik geloof veel meer in preventie, in het voorkómen van ongewenst gedrag. Bij een amazone bijvoorbeeld kun je heel erg goed aan de lichaamstaal zien of-ie opgefokt is en je wel eens lekker wil bijten. Nou, gebruik dan de opstapstok en geef hem de kans niet! Als een kaketoe gaat krijsen zie je dat vantevoren, als je de vogel een beetje kent. Geef hem dan, voordat hij ook maar een klein geluidje heeft gegeven, iets te spelen of te snoepen. Wedden dat-ie dan vergeet dat-ie eigenlijk wilde gaan krijsen!? Ben je er net te laat bij en heeft Lorre zijn snaveltje al opengetrokken? Reageer daar dan niet op, maar klap zomaar eens in je handen, laat een pannendeksel vallen of doe iets anders waardoor hij van schrik zijn krijs inslikt. En geef hem dan, tijdens die stilte, alsnog ter afleiding dat speeltje of dat snoepje.

 

Leer je vogel kennen, haar lichaamstaal, haar reacties, haar gedragspatroon, en ga dáár op een bij haar en bij jou passende manier mee om. Dat maakt het straffen van een papegaai pas echt zinloos en onnodig! En dat is wat we met zijn allen willen, toch?