Erkende Papegaaienopvang
Een halskraag zorgt er weliswaar voor dat de papegaai niet meer kan plukken, maar ééns gaat de kraag af en in 90 % van de gevallen begint het plukgedrag van voor af aan. De reden voor het plukken is immers niet opgelost. Bovendien kan een papegaai met een halskraag niet voldoende poetsen en nieuwe hulsjes blijven als het ware stokjes. Zodra de kraag afgaat zie je overmatig poetsgedrag en voor je het weet liggen alle “stokjes” op de grond. Laat je niet wijs maken dat een kraag de oplossing is! Afleiding, leuke dingen doen, voldoende slooptakken enz. heeft meer succes.
Een halskraag moet alleen worden gebruikt als het echt niet anders kan. Bijvoorbeeld als wonden moeten helen of bij automutilatie en altijd in overleg met een vogelarts.
Wetenschappers verzamelden zeven grijze roodstaarten – Psittacus erithacus – en verzekerden zich ervan dat de vogels geen voorkeur hadden voor één van de twee etenswaren die ze voorgeschoteld kregen: zaden of walnoten. Vervolgens kon het experiment van start gaan.
Experiment Elke papegaai was er getuige van hoe een onderzoeker een walnoot onder een kopje legde. Een zaadje verdween onder een ander kopje. Vervolgens werd er een scherm voor de kopjes gezet en haalde de onderzoeker één van de lekkernijen weg. Hij liet deze lekkernij daarna even aan de papegaai zien.
Goed Het scherm werd weer omhooggetild en het was nu afwachten of de papegaai wist welke lekkernij nog over was en onder welk kopje deze zich zou bevinden. Eén van de papegaaien bleek hiertoe in staat: ze had het in 23 van de 30 experimenten goed.
Indrukwekkend En dat is indrukwekkend. “Totnogtoe hadden alleen grote apen deze opdracht onder de knie,” legt onderzoeker Sandra Mikolasch uit. Ook in die experimenten konden overigens niet alle apen het vraagstuk oplossen: er waren er maar enkele die daartoe in staat waren.
Dus nu weten we dat een grijze roodstaart in staat is om te beredeneren waarom één mogelijkheid aannemelijker is dan de andere. De papegaaien die dat niet konden, kozen meer onwillekeurig en hadden blijkbaar niet in de gaten hoe het precies zat. Toen de onderzoekers het experiment echter vereenvoudigden (het scherm werd hierbij weggelaten) konden ook deze papegaaien de opdracht succesvol uitvoeren.
Nog voordat jonge papegaaien van bijvoorbeeld de soort Forpus passerinus in staat zijn om geluiden te maken, leren hun vader en moeder ze een bepaalde serie klanken. Deze klanken gebruiken de papegaaien om individuen te herkennen. Wat de papegaaien dus eigenlijk doen is het nageslacht een naam leren – de serie klanken – die de jongen kunnen roepen zodat anderen weten waar ze uithangen en wie ze zijn.
Aangeleerd? Het is al langer bekend dat papegaaien aan de hand van die kreten kunnen vaststellen of iemand een goede partner of een familielid is. Maar het was onduidelijk hoe de papegaaien deze kreten leerden. Kregen ze de naam echt van hun ouders? Of waren ze zelf geprogrammeerd om die kreten te ontwikkelen en te gebruiken?
Experiment Onderzoeker Karl Berg en zijn team besloten het uit te zoeken. Ze bestudeerden al sinds 1987 een aantal nesten met wilde papegaaien. Ze haalden enkele eieren uit de nesten en legden deze in de nesten van andere papegaaien. De jongen die ‘geadopteerd’ waren, maakten geluiden die ze van hun adoptie-ouders hadden geleerd. Dat bewijst dat de kreten echt aangeleerd worden.
Sociaal Dat dieren elkaar een naam geven om een beter beeld te krijgen van hoe ze zich tot elkaar verhouden, is niet nieuw. Ook dolfijnen doen het. En ook wij mensen. Papegaaien zijn ook heel sociaal dus het is ergens logisch dat zij de methode gebruiken.
“Een belangrijke mijlpaal in de ontwikkeling is wanneer kinderen het verband beginnen te leggen tussen geluiden en de specifieke betekenis ervan,” zo schrijven de onderzoekers in het blad Proceedings of the Royal Society B. “Van deze geluiden is de eigen naam één van de eerste woorden die kinderen herkennen. Ons onderzoek suggereert dat zoiets soortgelijks ook plaatsvindt bij papegaaien.”
